18. Hãy Yêu Thương Nhau

Đây là giới răn của Thầy, là các con hãy

yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con.

Ga. 15: 12
Tình yêu là gì? Bạn hãy ngắm nhìn một nụ hồng. Nụ hồng ấy có thể nói như thế này được không, "Tôi chỉ tỏa hương thơm của tôi cho những người tốt lành mà thôi, và sẽ giữ lại, không tỏa ra cho những người xấu xa?" Bạn có thể tưởng tượng nổi một ngọn đèn giữ lại những tia sáng và không soi cho những người gian ác bước đi trong vùng giãi sáng của nó hay không? Nó có thể làm được điều ấy bằng cách thôi đừng làm ngọn đèn nữa. Và bạn hãy quan sát một cổ thụ ban phát bóng mát một cách không phân biệt, không chối từ một ai, tốt cũng như xấu, trẻ cũng như già, cao cũng như thấp, súc vật cũng như con người và mọi sinh vật khác - kể cả những người đến đốn hạ nó. Phẩm tính thứ nhất của tình yêu là đặc tính không phân biệt của nó. Vì thế, chúng ta được mời gọi hãy noi gương Thiên Chúa là "Đấng cho mặt trời mọc lên cho người công chính lẫn kẻ ác nhân; và ban mưa xuống cho các thánh nhân cũng như phường tội lỗi; vậy các con hãy nên trọn lành như Cha trên trời các con là Đấng Nhân Lành."

Trong kinh ngạc, bạn hãy chiêm ngắm vẻ tốt lành của nụ hồng, của ngọn đèn, của ngọn cây, vì qua những vật ấy, bạn có một hình ảnh nói lên tất cả về tình yêu.

Làm thế nào ta có thể đạt được phẩm tính ấy của tình yêu? Tất cả những gì bạn làm vì miễn cưỡng hoặc để lấy lòng thiên hạ đều là giả dối, bởi vì tình yêu không thể miễn cưỡng. Bạn không thể làm được gì để miễn cưỡng tình yêu. Tuy nhiên, có một điều bạn có thể từ bỏ. Bạn hãy quan sát sự biến đổi kỳ diệu xẩy đến nơi bản thân của bạn khi bạn không nhìn một người nào đó như là người tốt hay là người xấu, không là thánh nhân hoặc là tội nhân, và bắt đầu nhìn họ không kèm theo một nhận thức nào cả, nhìn một cách vô tri. "Lạy Cha, xin tha cho chúng vì chúng không biết việc chúng làm."

Nhìn ra điều này là bạn đã đạt được phẩm tính không phân biệt mà bạn đã thán phục nơi nụ hồng, ánh đèn, và ngọn cây.

Và đây là phẩm tính thứ hai của tình yêu, đó là chất nhưng không. Như ngọn cây, nụ hồng, chiếc đèn, tình yêu cho đi mà không đòi hỏi. Chúng ta khinh bỉ những người chọn vợ không dựa trên những phẩm cách nơi người thiếu nữ, nhưng dựa vào số tiền hồi môn của thiếu nữ ấy. Chúng ta có thể nói rất đúng, một kẻ như thế không phải yêu vợ, nhưng yêu món lợi tài chánh người vợ đem đến cho họ. Nhưng tình yêu của bạn có khác gì đâu khi bạn chỉ kết thân với những người đem đến cho bạn sự thỏa mãn xúc cảm và tránh né những người không làm như thế; khi bạn chủ động đến với những người cho bạn điều bạn muốn và sống đúng những trông đợi của bạn, đồng thời lại hờ hững lãnh đạm với những ai không làm như thế?

Chỉ có một điều duy nhất cần thiết giúp bạn đạt được phẩm tính nhưng không, đặc trưng của tình yêu. Bạn chỉ cần mở mắt mà nhìn. Chỉ cần nhìn, để xem cái được gọi là tình yêu của bạn thực chất là gì, phải chăng chỉ là bức bình phong che đậy sự ích kỷ và thói tham lam? Nhìn được như thế là đã bước được một bước quan trọng trên con đường đạt đến phẩm tính thứ hai của tình yêu. Phẩm tính thứ ba của tình yêu là tính đương sự không tự nhận thức. Tình yêu thích yêu đến độ không tự nhận ra được mình một cách hạnh phúc. Chiếc đèn chiếu sáng mà không nghĩ đến việc nó có sinh ích lợi cho người khác hay không. Hoa hồng tỏa hương thơm đơn giản chỉ vì không biết làm gì khác, cũng chẳng biết có ai thưởng thức hương thơm của nó hay không. Ngọn cây đem đến bóng mát cũng một cách như thế. Ánh đèn, hương thơm, và bóng mát không phải được tạo ra khi có một ai đến gần, và ngưng lại khi không có ai ở đó. Những sự vật ấy, giống như tình yêu, hiện hữu mà không tùy thuộc vào người khác. Tình yêu hiện hữu không tùy thuộc đối tượng. Những sự vật kia hiện hữu một cách đơn giản, bất kể có ai được hưởng lợi ích của chúng hay không. Bởi vậy, chúng không ý thức về công trạng hoặc về lợi ích của chúng. Tay trái của chúng không biết tay phải của chúng làm gì. "Lạy Chúa, có bao giờ chúng con thấy Chúa đói khát mà giúp đỡ Chúa đâu?"

Phẩm tính cuối cùng của tình yêu là sự tự do. Ngay khi có sự miễn cưỡng, kiểm soát hoặc tranh cạnh chen vào là tình yêu sẽ chết. Bạn hãy xem hoa hồng, ngọn cây, chiếc đèn hoàn toàn cho bạn tự do như thế nào. Ngọn cây không ra sức lôi kéo bạn đến với bóng rợp của nó, cho dù bạn đang gặp nguy hiểm của cơn say nắng. Chiếc đèn không áp đặt ánh sáng của nó trên bạn, kẻo nhỡ ra vì bóng tối mà vấp ngã. Bạn hãy suy tư một lát về tất cả những miễn cưỡng và áp chế mà bạn đã cam chịu vì người khác, khi bạn thao thức sống sao cho phù hợp với những kỳ vọng của họ để mua cho được tình yêu và sự tán đồng của họ, hoặc chỉ vì bạn sợ sẽ đánh mất họ. Mỗi lần chấp nhận sự áp chế và miễn cưỡng là bạn tự hủy hoại khả năng yêu thương, tức là chính bản tính của bạn. Vậy, bạn hãy nhìn lại tất cả sự áp chế và miễn cưỡng trong cuộc sống của bạn và hy vọng rằng việc nhìn lại này sẽ làm cho chúng biến mất. Ngay sau khi chúng biến mất, tự do sẽ xuất hiện. Và tự do chỉ là một danh từ khác để chỉ về tình yêu.

Nguyên tác: The Way To Love

Tác giả: Anthony de Mello, S.J.