13. Rắn Và Bồ Câu

Các con hãy khôn ngoan như con rắn

và đơn thành như bồ câu.

Mt 10: 16

Bạn hãy nhìn xem sự khôn ngoan hoạt động nơi những chú bồ câu, những bông hoa, những cây cối và toàn thể Tự Nhiên. Chính sự khôn ngoan ấy cũng thực hiện cho chúng ta những việc mà bộ não của chúng ta không bao giờ có thể làm được: tuần hoàn máu huyết cho chúng ta, tiêu hóa thực phẩm cho chúng ta, bơm máu cho trái tim của chúng ta, làm giãn nở buồng phổi của chúng ta, miễn dịch cho cơ thể của chúng ta, và chữa lành những vết thương của chúng ta trong khi tâm trí ý thức chúng ta đang bận rộn vì những chuyện khác. Thứ khôn ngoan Tự Nhiên mà chúng ta đến bây giờ mới bắt đầu khám phá nơi các dân tộc sơ khai, những con người, giống như bồ câu, rất đơn sơ và khôn ngoan.

Chúng ta tự coi mình là những người tiến bộ đã phát triển được được một thứ khôn ngoan khác, tức là sự khôn lanh của óc não, bởi vì chúng ta đã nhận thấy chúng ta có thể cải tạo Tự Nhiên và đem lại cho bản thân chúng ta sự an toàn, sự bảo vệ, sự trường thọ, tốc độ, và tiện nghi mà những dân tộc sơ khai không hề biết đến. Tất cả điều ấy là nhờ một bộ óc đã phát triển đầy đủ. Điều thách đố đối với chúng ta là việc khôi phục sự đơn sơ và khôn ngoan của bồ câu mà không đánh mất sự khôn lanh của của khối óc của con rắn.

Làm sao chúng ta có thể đạt được điều này?

Nhờ một nhận thức quan trọng này: mỗi khi bạn cố gắng cải tạo Tự Nhiên bằng cách đi ngược lại với Tự Nhiên, đó là bạn tự làm hại bản thân, bởi vì Tự Nhiên là chính hữu thể của bạn. Điều ấy cũng giống như tay phải của bạn chống lại tay trái của bạn; hoặc chân phải của bạn dẫm lên chân trái của bạn. Cả hai đều thua; thay vì sáng tạo và linh hoạt, bạn bị khóa chặt vào cuộc tranh chấp. Đây là tình trạng của hầu hết mọi người đang sống trên thế giới. Bạn hãy nhìn họ: chết chóc, thiếu sáng tạo, bế tắc, bởi vì họ đang sa lầy trong cuộc tranh chấp với Tự Nhiên, ra sức sự thăng tiến bằng con đường đối nghịch với những gì bản chất của họ đòi hỏi. Trong một cuộc tranh chấp giữa Tự Nhiên và bộ óc của bạn, bạn hãy ủng hộ Tự Nhiên; nếu bạn chống lại Tự Nhiên, Tự Nhiên nhất định sẽ hủy diệt bạn. Vì vậy, bí quyết để cải tạo Tự Nhiên là hãy sống hài hòa với Tự Nhiên. Làm sao bạn có thể đạt được sự hài hòa này?

Thứ nhất: Bạn hãy nghĩ đến một sự thay đổi nào đó mà bạn muốn thực hiện trong cuộc sống hoặc trong nhân cách của bạn. Phải chăng bạn đang cố gắng đặt sự biến đổi này trên bản tính của bạn bằng nỗ lực và bằng khát vọng muốn trở thành một cái gì đó mà cái tôi của bạn đã hoạch định ra? Đó là con rắn chống lại bồ câu. Hoặc bạn có hài lòng với việc học hành, quan sát, hiểu biết, ý thức về tình trạng hiện tại và các vấn đề của bạn, mà không hấp tấp, không cưỡng bức những gì mà cái tôi của bạn thèm khát, phó mặc cho Tự Nhiên thực hiện những sự biến đổi theo chương trình của Tự Nhiên, chứ không phải theo chương trình của riêng bạn hay không? Khi ấy, bạn có một sự hài hòa giữa rắn và bồ câu. Bạn hãy nhìn vào một vài vấn đề của bạn, những biến đổi bạn ao ước muốn xẩy ra nơi bạn, và quan sát cách thức bạn sắp sửa thực hiện. Hãy xem bạn cố gắng thực hiện sự thay đổi - ở nơi bản thân cũng như nơi tha nhân - bằng việc sử dụng hình phạt và phần thưởng, bằng kỷ luật và sự kiểm soát, bằng việc "lên lớp" và tội lỗi, bằng sự ham hố và kiêu hãnh, tham vọng và háo danh, hơn là bằng việc chấp nhận trong tình yêu và nhẫn nại, chịu khó cảm thông và tỉnh thức.

Thứ hai: Bạn hãy nghĩ đến thân thể của bạn và so sánh nó với thân thể của một con vật đang sống giữa môi trường hoang dã. Con vật ấy không bao giờ mập mạp vượt cân, không bao giờ căng thẳng, ngoại trừ trước khi đánh nhau hoặc bỏ chạy. Nó không bao giờ ăn uống thức gì không tốt cho nó. Nó nghỉ ngơi và vận động đầy đủ theo nhu cầu của nó. Nó có một lượng đầy đủ các nguyên tố, đầy đủ gió, nắng, mưa, nóng, lạnh. Đó là con vật biết lắng nghe thân thể và biết để cho sự khôn ngoan của thân thể nó hướng dẫn. Bạn hãy so sánh điều đó với cái khôn lanh, nhưng quả thật lại ngu xuẩn của chính bạn. Nếu thân thể của bạn có thể lên tiếng, không biết nó sẽ nói những gì với bạn? Hãy quan sát thói ham ăn, tham vọng, háo danh, thích phô trương và xu nịnh người khác của bạn. Tội lỗi dụ dỗ bạn đừng để ý đến lời thân thể bạn để chạy theo những đối tượng do cái tôi bày đặt ra. Bạn quả thật đã đánh mất sự đơn sơ của bồ câu.

Thứ ba: Bạn hãy tự hỏi mình đã tiếp xúc được với Tự Nhiên, với cây cối, với đất đai, với hoa cỏ, với bầu trời, với gió, với mưa, với nắng, với hoa, với chim chóc, và với thú vật được bao nhiêu. Bạn đã gần gũi thế nào với Tự Nhiên? Khi thân thể của bạn xa rời các yếu tố ấy, nó sẽ héo hắt, sẽ trở thành phì nộm và yếu ớt, bởi vì nó đã bị tách lìa khỏi nguồn sinh lực của nó. Khi bạn bị tách lìa khỏi Tự Nhiên quá xa, tinh thần của bạn sẽ héo úa và tàn tạ, bởi vì nó đã bị nhổ bất khỏi những bộ rễ của nó.

Nguyên tác: The Way To Love

Tác giả: Anthony de Mello, S.J.