06. Không Có Nơi Gối Đầu

Cáo có hang, chim trời có tổ,

nhưng Con Người không có nơi gối đầu.

Mt 8: 20

Đây là sai lầm mà hầu hết ai cũng mắc phải trong sự tương giao với tha nhân. Chúng ta cố gắng xây dựng một nơi ấm áp ổn định giữa dòng đời lúc nào cũng biến động.

Bạn hãy nghĩ về một người mà bạn muốn chiếm được tình yêu của họ. Bạn có muốn làm người quan trọng đối với họ, muốn trở nên đặc biệt và thực hiện một điều gì đó khác biệt cho cuộc đời của họ hay không? Bạn có muốn được người ấy quan tâm và lưu ý đến bạn một cách đặc biệt hay không? Nếu muốn, bạn hãy mở to mắt ra mà nhìn xem, bởi vì bạn thật ngu xuẩn khi mời mọc họ dành riêng bạn cho họ, hạn chế sự tự do của bạn vì lợi ích của họ. Người ấy dường như đang nói với bạn rằng, "Nếu anh muốn trở nên đặc biệt với tôi, anh phải đáp ứng các điều kiện của tôi. Bởi vì khi nào anh không sống đúng theo những điều trông đợi của tôi, thì anh không còn đặc biệt gì đối với tôi nữa." Bạn đã từng muốn trở nên đặc biệt đối với một người nào đó phải không? Do đó, bạn phải trả giá là đành mất sự tự do của mình. Bạn phải nhảy theo điệu nhảy của người kia, giống hệt như khi bạn yêu cầu những người khác phải nhảy theo điệu nhảy của bạn nếu như họ muốn trở nên đặc biệt đối với bạn.

Giờ đây, bạn hãy dừng lại một lát để tự hỏi có đáng hay không, khi bạn phải trả một cái giá thật đắt như thế để chỉ được một điều nhỏ mọn? Hãy tưởng tượng bạn đang nói với người mà bạn mong muốn có tình yêu đặc biệt của họ, "Hãy để mặc cho tôi yên, để tôi nghĩ những tư tưởng của tôi, để tôi chiều theo sở thích của tôi, để tôi theo khuynh hướng của tôi, để tôi sống theo những kiểu tôi quyết định theo ý muốn của tôi." Ngay sau khi vừa nói những lời ấy, bạn sẽ hiểu rằng bạn đang đòi hỏi những điều không thể đáp ứng.

Muốn được trở nên đặc biệt đối với một ai trên thực chất là bị trói buộc vào việc phải làm cho bản thân mình trở nên khả ái đối với người ấy. Và do đó, làm mất sự tự do của bạn. Bạn hãy dành tất cả thời giờ cần thiết để nhận thức cho được điều này.

Có thể lúc này bạn sẵn sàng nói rằng, "Tôi muốn sự tự do của tôi hơn là tình yêu của người ta." Nếu bạn được chọn một trong hai điều: một là có một người bạn trong tù ngục và hai là được tự do một mình tung bước khắp thế giới, bạn sẽ chọn điều nào? Giờ đây, bạn hãy nói với con người ấy, "Hãy để cho tôi yên, để tôi nghĩ những tư tưởng của tôi, để tôi chiều theo sở thích của tôi, để tôi theo khuynh hướng của tôi, để tôi sống theo những kiểu tôi quyết định theo ý muốn của tôi." Khi nói những lời ấy, bạn hãy để ý một trong hai điều này: Hoặc trái tim bạn sẽ chống lại những lời ấy, và bạn sẽ bại lộ chân tướng trước đối tượng bạn dính bén; vậy lúc này là giờ để xét lại điều yên trí sai lầm của bạn rằng, không có con người này, bạn không thể sống nổi hoặc bạn không thể hạnh phúc. Hoặc trái tim bạn sẽ thốt lên những lời ấy một cách chân thành và ngay lúc ấy, tất cả sự kiểm soát, lợi dụng, bóc lột, sở hữu, ghen tương sẽ sụp đổ tức khắc.

"Hãy để mặc cho tôi yên, để tôi nghĩ những tư tưởng của tôi, để tôi chiều theo sở thích của tôi, để tôi đi theo khuynh hướng của tôi, để tôi sống theo những kiểu tôi quyết định theo ý muốn của tôi."

Bạn sẽ nhận ra một điều khác nữa: Con người kia tự động sẽ không còn đặc biệt và quan trọng đối với bạn nữa. Họ trở nên quan trọng như một buổi hoàng hôn hoặc một bản hòa tấu tự thân là đáng yêu, như một cây xanh tự thân là đặc biệt, chứ không phải ở hoa trái hoặc bóng rợp mà nó có thể dành riêng cho bạn. Người yêu của bạn khi ấy không còn thuộc về bạn nữa, nhưng thuộc về mọi người hoặc không thuộc về một ai, giống như buổi bình minh hoặc cây xanh.

Bạn hãy thử nói lên những lời kia một lần nữa, "Hãy để mặc cho tôi yên, để tôi nghĩ những tư tưởng của tôi, để tôi chiều theo sở thích của tôi, để tôi đi theo khuynh hướng của tôi, để tôi sống theo kiểu tôi quyết định theo ý muốn của tôi."

Khi nói lên những lời ấy, bạn đã tự giải thoát chính mình. Giờ đây bạn đã sẵn sàng để yêu thương. Khi bạn dính bén, điều bạn có thể dành cho đối tượng của bạn không phải là tình yêu, mà là một sợi dây để xích chặt bạn lại với người ấy. Tình yêu chỉ có thể tồn tại trong sự tự do. Người yêu đích thực tìm kiếm sự thiện hảo cho người mình yêu, điều này đặc biệt đòi buộc một sự giải thoát người được yêu ra khỏi người yêu.

Nguyên tác: The Way To Love

Tác giả: Anthony de Mello, S.J.