Anh Mù

Có một người sinh ra đã bị mù. Sống trong một gian phòng, nhưng bởi anh không thấy gì cả nên anh phủ nhận tất cả những gì người xung quanh quả quyết là có: "Tôi không tin, vì tôi không thấy."

Một vị lương y đem lòng thương hại, đi tìm cho được một thứ linh dược về trị lành bệnh, anh ta sung sướng tự phụ bảo: "Gìơ tôi thấy được tất cả sự thật chung quanh tôi rồi!"

Nhưng, có kẻ bảo với anh ta: "Này, bạn mới chỉ thấy được những vật chung quanh căn phòng này thôi. Ngoài kia, người ta còn thấy được mặt trời, mặt trăng cùng các vì tinh tú hằng hà sa số. Còn biết bao vật xấu, đẹp, lộng lẫy sắc mầu mà bạn chưa thấy.

Anh ta không tin: "Làm gì có được những cái đó! ... Tôi không tin, cái gì có thể thấy được tôi đã thấy cả rồi."

Một vị lương y khác lên tận núi cao tìm được một thứ linh dược khác, về giúp anh ta để cặp mắt sáng hơn và thấy những vật ở xa hơn.

Bấy giờ anh ta đã nhìn được mặt trời, mặt trăng, các vì tinh tú trên không trung. Mừng quá, và lòng tự phụ tự đắc lại tăng thêm: "Trước đây tôi không tin, nhưng bây giờ tôi thấy, tôi tin. Thế là từ đây không còn gì mà tôi chẳng biết... Còn ai hơn tôi được nữa!" ...

Nhưng, một nhà thông thái bảo anh ta: "Cậu ơi! cậu vừa hết mù mà đã quá tự phụ như thế?! Khi tầm mắt chưa vượt khỏi bốn bức tường, cậu không tin có vật gì ngoài căn phòng của cậu. Gìơ đây, tầm mắt vừa mới vượt khỏi bốn bức tường, thấy được nhiều vật xa hơn, nhưng với tầm mắt và lỗ tai của cậu, làm sao cậu có thể biết được những vật ngoài vạn dặm, mà tai và mắt cậu không thể nghe và thấy được?

Cậu có thấy những nguyên nhân nào đã tạo ra cậu khi cậu đang còn là bào thai trong lòng mẹ cậu chăng? Ngoài cái vũ trụ nhỏ bé mà cậu đang sống đây, còn không biết bao nhiêu vũ trụ khác vô cùng to lớn và nhiều như cát ở ven biển, vậy tại sao cậu dám tự phụ bảo rằng tôi thấy cả, tôi biết cả? Cậu vẫn còn là một anh mù; cậu vẫn còn lấy tối làm sáng, lấy sáng làm tối".